یک مطالعه تازه نشان داده است ترکیبی که در تاثییر تجزیه یک داروی سرطان در بدن تشکیل می‌بشود، خواص درمانی دارد.

به نقل از نیو اطلس، نتایج نشان داد هنگامی که این محصول جانبی با داروی مهم ترکیب شد، یک تاثییر هم‌افزایی برای مهار سلول‌های سرطان پروستات تشکیل کرد و هنگامی که به تنهایی منفعت گیری شد، تجمع پروتئین سمی در مغز مرتبط با بیماری پارکینسون را افت داد.

بعد از این که داروها مصرف خواهد شد، در بدن جذب و در سراسر آن پخش خواهد شد. هنگامی که آنها تاثییر درمانی خود را تشکیل کردند، توسط اندام‌های گوناگون تجزیه یا متابولیزه خواهد شد و به محصولات جانبی به نام متابولیت‌ها، یعنی ترکیباتی که راحت‌تر از بدن حذف خواهد شد، تبدیل خواهد شد.

اثرات درمانی بالقوه متابولیت‌های دارو زیاد تر نادیده گرفته می‌بشود، حتی اگر آنها در غلظت‌های بالا در پلاسما وجود داشته باشند و بتوانند از نظر دارویی فعال باشند. با این حال، یک مطالعه تازه توسط شورای تحقیقات ملی اسپانیا(CSIC) نشان داده است که متابولیت تشکیل شده در تاثییر تجزیه یک داروی سرطان می‌تواند به تنهایی به گفتن یک عامل درمانی قیمت داشته باشد.

روکاپاریب(Rucaparib)، دارویی که برای درمان سرطان‌های تخمدان، پستان و اخیراً سرطان پروستات منفعت گیری می‌بشود، به متابولیت مهم آن یعنی M۳۲۴ تجزیه می‌بشود که می‌تواند در چندین گونه از جمله موش و انسان شناسایی بشود.

متابولیت M۳۲۴ می‌تواند در حیوانات به غلظت‌های بالاتری نسبت به داروی مادر برسد و می‌تواند داخل سلول‌های تومور بشود. در انسان، غلظت پلاسمایی متابولیت نزدیک به ۴۰ درصد غلظت روکاپاریب است.

پژوهشگران با منفعت گیری از چهار رویکرد محاسباتی گوناگون به طور جامع مشخصات M۳۲۴ را اشکار کردند که آنها را قادر ساخت تا خارج از اهداف بالقوه، روکاپاریب و متابولیت آن را پیش‌بینی کنند. آنها اهدافی را شناسایی کردند که توسط این جفت به اشتراک گذاشته شده می بود و اهدافی که منحصر به هر یک بودند.

پژوهشگران با انجام آزمایش‌ها بر روی خطوط سلولی آزمایشگاهی برای قبول یافته‌های محاسباتی خود، سنجیدند که آیا M۳۲۴ خاصیت ضد سرطانی دارد یا خیر. آنها روکاپاریب و نسخه سنتز شده M۳۲۴ را در پنل ۲۰ رده سلولی سرطانی انسانی که شامل سرطان پروستات، پستان، تخمدان و پانکراس می‌شد، غربالگری کردند.

در ۹ رده سلولی، ترکیب داروی مهم و متابولیت آن، مهار سلول‌های سرطانی را زیاد تر از منفعت گیری از هر یک از این ترکیبات به تنهایی افزایش داد. بیشترین تفاوت در رده سلولی سرطان پروستات با تفاوت در مهار بیشتر از ۳۰ درصدی مشاهده شد.

پژوهشگران با مشاهده هم‌افزایی این دو ترکیب و نه فعالیت جدا گانه آنها در مدل‌های سلولی سرطان پروستات به این فکر افتادند که آیا متابولیت به خودی خود می‌تواند در بافت سلولی فرد دیگر فعالیت داشته باشد؟ آنها با اختلاف نورون‌های دوپامین بیماری پارکینسون از سلول‌های بنیادی پرتوان تحریک شده(iPSCs) که از یک بیمار مبتلا به این بیماری به دست آمده بودند، نورون‌ها را با M۳۲۴ درمان کردند.

پژوهشگران دریافتند که این متابولیت به طور موثری تجمع آلفا-سینوکلئین(⍺-synuclein) را افت می‌دهد که پروتئینی است که هنگامی به نادرست به طور توده‌هایی انباشته می‌بشود، علتالتهاب عصبی، تخریب عصبی و مرگ سلولی می‌بشود و از نظر ژنتیکی و عصبی با بیماری پارکینسون مرتبط است.

پژوهشگران می‌گویند، یافته‌های آنها می‌تواند تأثیر بالینی قابل توجهی داشته باشد. اول، تاثییر هم‌افزایی مشاهده شده روکاپاریب و M۳۲۴ می‌تواند بر آزمایشات بالینی برای مرحله های پیشرفته سرطان پروستات تأثیر بگذارد، چون ترکیب هر دو می‌تواند در قیاس با دیگر داروهای سرطان مورد منفعت گیری در این محیط سودمند باشد. این چنین می‌تواند پیامدهایی برای ایمنی و اثربخشی دارو داشته باشد و تحقیقات زیاد تر را ایجاب می‌کند.

در رابطه پارکینسون، این مطالعه نشان داد که این متابولیت از نظر دارویی فعال است و پتانسیل منفعت گیری مجدد را دارد که نشان دهنده راه جدیدی برای درمان این بیماری است.

پژوهشگران می‌گویند، ما به طور کلی نشان دادیم که متابولیت‌های دارویی می‌توانند پلی‌فارماکولوژی متغیری نسبت به داروهای مهم خود داشته باشند که بر اهمیت اراعه متابولیت‌های دارویی به طور تجاری، ترکیب آنها در مطالعات پیش‌بالینی و اشکار کردن دقیق‌تر آنها در طول کشف و گسترش دارو برای فهمیدن جامع تاثییر داروها در کلینیک و پزشکی دقیق برای بیماران اصرار می‌کند.

این مطالعه در مجله Cell Chemical Biology انتشار شده است.ش