محققان می‌گویند درعصر حاضر یکی از اختلالاتی که با شدت بیشتری ظهور و ابراز یافته، اختلال خودزشت انگاری است. علت شیوع این اختلال نیز تبلیغات ناسالمی است که زیبایی و زشتی را به شکلی اغراق‌یافته و غیرواقعی و مطابق استاندارد‌هایی خاص و نادر برای افراد توضیح می‌دهد.

 برخی دیگر نیز به علت انواع بیماری‌های روانی به شدت از ظاهر طبیعی خود ناخشنود بوده و همین علت هم به جستوجو تغییرات شدید در ظاهر خود می باشند.

یکی از با اهمیت ترین ویژگی‌ها و معضلات افراد خودزشت‌انگار این است که آن‌ها به شدت نسبت به ظاهر خود و قضاوت دیگران درمورد ظاهرشان دلواپس می باشند این نوشته هم علتمی‌شود که این افراد غالبا به راحتی نتوانند در جمع ظاهر شوند و حتی وجود در جمع‌های دوستانه و خانوادگی نیز برای‌شان دشوار می‌شود. در واقع خودزشت انگاری می‌تواند به شدت کارکرد فرد مبتلا در زندگی و روابط او را مختل کند.

ویژگی‌های اختلال خودزشت‌انگاری

به حرف های روان‌شناسان اختلال خود زشت‌انگاری، یکی از انواع اختلالات خلقی و در واقع یک اضطراب روانی است که طی آن ذهن فرد مبتلا به طور دائمی مشغول نقص یا نقایصی است که گمان می‌کند در ظاهر دارد این درحالیست که این نقایص یا زیاد خفیف می باشند یا وجود خارجی ندارند یا این که دیگران قادر به مشاهده آن‌ها نیستند.

مطالعات نشان داده که بیشترین تمرکز خودزشت‌انگاران فهمید نقایص سر و صورت است. آن‌ها درمورد پوست، زیبایی صورت، اندازه و فرم بینی و موهایشان حساسیت شدیدی دارند و برای رسیدن به زیبایی و ظاهری بی‌عیب و نقص بار‌ها نسبت به انجام جراحی زیبایی و رژیم‌های شدید لاغری عمل می‌کنند. آن‌ها دائما درتوهم می باشند که دیگران درمورد نواقص ظاهری آن‌ها اظهار نظر می‌کنند.

آن طور که متخصصان می‌گویند بیشتر از ۲۵ درصد از این افراد در رابطه تقارن ظاهر خود دلواپس بوده و گمان می‌کنند که بدنشان نامتقارن است. این بیماران طبق معمول با اختلالات اضطرابی فرد دیگر همانند جمع هراسی (اختلال اضطراب اجتماعی)، افسردگی، پرخوری یا وسواس فکری – افکار ناخودآگاه و حرکت‌های تکراری ناشی از این اختلالات را توانایی می‌کنند.

زنان قربانیان مهم خودزشت‌پنداری

غالبا اختلال خودزشت پنداری از نوجوانی اغاز شده و شیوع آن بین زنان بیشتر از مردان است. تحقیقات مشخص می کند از هر صد نفر ۲ نفر به این اختلال مبتلا می باشند. اختلال خودزشت پنداری در پسران زیاد تر به علت کم پشت شدن مو‌ها و حجم عضلانی کم ابراز می‌یابد؛ در دختران، اما مواردی همانند وزن، فرم و اندازه سینه‌ها، لگن، پا‌ها و مو‌های بیشتر از حد در بدن علتاشتغال ذهنی می‌شود.

حرکت‌های خودزشت‌انگاران

ابتلا به این اختلال به علت انزواطلبی و جمع‌گریزی فرد می‌تواند به افت یا از بین رفتن عزت نفس و حس ارزشمندی فرد می‌شود. این افراد دائما در تلاش برای نهان کردن عیوب خیالی خود می باشند.

نهان کردن قسمتی از بدن که با آن مشکل دارند به پشتیبانی نوع لباس، حالت بدن، آرایش مو، کلاه و …، قیاس اعضای بدن خود با با همان اعضا در دیگران، عمل زیبایی مکرر، نگاه کردن مداوم در آینه، دوری کردن از آینه، زیاده‌روی در آرایش و پیرایش، افراط در ورزش، تحول مداوم و افراطی لباس از جمله این حرکت‌ها می باشند. دیگر حرکت‌هایی که می‌توان از آن‌ها نام برد شامل؛ کندن پوست صورت یا صدمه زدن به آن، تفکر درمورد خودکشی، اختلال در تغذیه، افسردگی و اضطراب، حس گناه، خجالت، اعتیاد به الکل و مواد مخدر، فرار از جمع و عدم علاقه به دریافت پشتیبانی از دیگران است.

نتیجه حاصل شده از برخی مطالعات انجام شده روی مغز این افراد حاکی از آن است که در کارکرد اجرایی و فرایند‌های بینایی افراد مبتلا به این اختلال ایراداتی وجود دارد. یعنی این افراد واقعا خود را زشت می‌بینند. این چنین تحقیقات نشان داده است ۸ درصد از افراد مبتلا به این بیماری یکی از اعضای خانوادشان نیز به این اختلال مبتلاست در واقع ژنتیک نیز یکی از علل ابتلا به این بیماری بوده است.

درمان خودزشت‌انگاری

دقت کنید این اختلال نیز تا نزدیک به بسیاری قابل درمان است و راهکار‌هایی در این حوزه وجود دارد برای منفعت گیری از این راهکار‌ها حتما به روان‌درمانگر مراجعه کنید.

درمان شناختی رفتاری یکی از این راهکارهاست که بر پایه آن درمان‌گر تلاش می‌کند نحوه تفکر، حرکت و باور‌های فرد را تحول دهد. در این روش فرد فهمید می‌شود چرا اینگونه فکر می‌کند و چطور این افکار، حرکت او را تحت تاثییر قرار خواهند داد. در این شیوه درمانی به فرد آموزش داده می‌شود که چطور افکارمنفی و وسواس‌های ذهنی و رفتاری خود همانند چک کردن مداوم خود در آینه را کنار بگذارد.