مطالعات پیتر هیگز که برای اراعه نظریه معروفش موسوم به ذره بنیادی یا «ذره خدا» شهرت داشت، نشان می‌داد که چطور بوزون با فراهم کردن جرم ذرات به اتصال کیهان پشتیبانی کرده است.

«بوزون هیگز» برگرفته از نام پیتر هیگز، معروف به «ذرّه خدا»، یک ذره بنیادی اولیه دارای جرم است. مشاهده تجربی این ذره علتشد دانشمندان بتوانند درمورد چگونگی جرم‌دار شدن ماده توسط ذرات بنیادی بدون جرم دیگر، توضیحی اشکار کنند. به طور خاص، بوزون هیگز، می‌تواند دلایلی برای تفاوت‌های بین فوتون که بدون جرم می باشند، اراعه کند.

بعد از مجموعه‌ای از آزمایش‌ها که به طور جدی در سال ۲۰۰۸ اغاز شد، نظریه او توسط فیزیکدانانی که در برخورد دهنده بزرگ هادرونی در سرن در سوئیس در سال ۲۰۱۲ کار می‌کردند، اثبات شد. او جایزه نوبل را همراه با فرانسوا انگلرت François Englert، فیزیکدان نظری بلژیکی که کار او در سال ۱۹۶۴ نیز مستقیما در این کشف نقش داشت، به طور مشترک برنده شد.

هیگز قسمت عمده‌ای از زندگی حرفه‌ای خود را در دانشگاه ادینبرو گذرانده و این دانشگاه نیز مرکز هیگز برای فیزیک نظری را در سال ۲۰۱۲ به افتخار او تاسیس کرده است.

پروفسور پیتر ماتیسون (Peter Mathieson)، مدیر دانشگاه، می‌گوید: پیتر هیگز یک فرد قابل دقت می بود. دانشمندی واقعا با توانایی که فهمیدن و تخیل او دانش ما را از دنیایی که ما را احاطه کرده است، غنی کرده است.

کار پیشگامانه او علتایجاد انگیزه در هزاران دانشمند شده است و میراث او برای نسل‌های آینده الهام قسمت تعداد بسیاری از دانشمندان خواهد می بود.

پروفسور فابیولا جیانوتی (Fabiola Gianotti)، مدیر کل سرن و رهبر اسبق آزمایش اطلس، که به کشف ذره هیگز در سال ۲۰۱۲ پشتیبانی کرد، می‌گوید: علاوه بر شراکت برجسته او در فیزیک ذرات، پیتر یک فرد زیاد خاص می بود، مردی با فروتنی کمیاب. یک معلم بزرگ و فردی که فیزیک را به روشی زیاد ساده و عمیق گفت.

قسمت مهمی از تاریخ و دستاورد‌های سرن به او مرتبط است. من زیاد ناراحتم و دلم برایش تنگ خواهد شد.

جان باترورث (Jon Butterworth)، یکی از اعضای آزمایش اطلس، می‌گوید که هیگز قهرمانی برای جامعه فیزیک ذرات است.

هیگز که در نیوکاسل به دنیا آمد، دو پسر به نام‌های کریس و و دو نوه داشت. همسرش جودی، مدرس زبان شناسی که از او جدا شده می بود، در سال ۲۰۰۸ درگذشت.