به گزارش کسب و کار نیوز ، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در گفتگوی اختصاصی خبری سه‌شنبه شب سیمای جمهوری اسلامی ایران با تشریح آخرین تصمیم گیری‌ها و سیاست گذاری‌های بانک مرکزی، به راه اندازی سامانه ارز تجاری اشاره کرد و او گفت: ما در بانک مرکزی، درمورد تامین ارز سرزمین از دو سال قبل، سیاست‌های جدیدی را اتخاذ کردیم. برای مثال، مرکز مبادله ایران را تاسیس و تلاش کردیم قسمت بزرگی از نیاز ارزی سرزمین را در سامانه نیما تامین کنیم. با این اقتصاد سرزمین نیازمند تشکیل یک بازار ارزی واقعی می بود. و امروز برای اولین با در سرزمین، یک بازار واقعی ارزی بر مبنای اراعه و تقاضای واقعی تشکیل شده است.

** در یک سال و نیم قبل تلاش کردیم یک بازار واقعی ارز در سرزمین را به وجود آوریم،

او گفت: در یک سال و نیم قبل تلاش کردیم یک بازار واقعی ارز در سرزمین را به وجود آوریم، یک روزی، ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی وجود داشت که هم چنان برقرار است، یک ارز نیمایی است که پتروشیمی‌ها پالایشی‌ها و فولادی‌ها ارز خود را در آن اراعه می‌کردند و دیگر صنایع و قسمت های بازرگانی ارز آنها توافقی می بود. در رابطه آخر صادرکننده و داخل کننده بر روی یک نرخ با یکدیگر به توافق می‌رسیدند و طبق معمول نرخ آن اظهار نمی‌شد. یا حتی در مواردی برای مثال اگر کارخانه‌ای همانند فولاد مبارکه، تصمیم داشت وارداتی انجام دهد، از محل صادرات خود، واردات و ارز مورد نیاز خود را تامین میکرد و دیگر نیاز به اراعه ارز و متعاقب آن تقاضا برای ارز نداشت.

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: از آنجایی که یک رویه توافقی تامین ارز وجود داشت و نرخ آن اظهار نمی‌شد. به این علت از سال قبل، تصمیم به طراحی یک سامانه ارز توافقی گرفته شد که بتواند سیستم حراج، جورسازی و مچینگ را انجام دهد که این کار سختی می بود؛ چراکه هزینه مبادله ارزهایی همانند یوان و یورو با دلار با یکدیگر تفاوت دارد. به همین علت باید شرایطی فراهم می‌شد تا همه این ارزها در آن بازار مبادله شود. فرزین اظهار کرد: در نهایت این بازار تشکیل شد و نزدیک به سه الی چهار ماه پیش آماده به کار شد و به شرکت های تجاری گفتیم که به طور داوطلبانه در این بازار مبادلات خود را انجام بدهند و نرخ ان نیز شکل گرفته می بود که در محدود ۵۸ الی ۶۱ هزار تومان نرخ مبادلات توافقی در این زمان می بود.

وی او گفت: از آنجایی که قرار می بود سامانه ارز نیما به بازار ارز توافقی منتقل شود و نرخ آن را به نرخ ارز توافقی نزدیک کنیم، در روز پنج شنبه هفته قبل طی اطلاعیه‌ای اظهار کردیم که از روز شنبه ۲۴ آذرماه ارز سامانه نیما همانند ارز توافقی آزاد اظهار می‌کنیم تا بر پایه حراج شکل بگیرد و از آنجایی که ممکن می بود تعارض منافع شکل بگیرد و بر روی قیمت سهام نیز اثرگذار باشد از قبل آن را اظهار کردیم.

** سقف و کف قیمتی وجود ندارد و بر پایه سیستم حراج، مچینگ و جورسازی شکل می‌گیرد

فرزین افزود: از روز شنبه با انجام اولین معامله های نرخ کشف شده ارز دلار در این معامله های ارز توافقی نیما ۵۹ هزار و ۶۰۰ تومان می بود و تا امروز نزدیک به ۶۱ هزار تومان در این بازار کشف قیمت شده است که کاملا آزاد و توافقی می بود. در این بازار هیچ سقف و کف قیمتی وجود ندارد و بر پایه سیستم حراج، مچینگ و جورسازی شکل می‌گیرد.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: هیچ اتفاق تازه در بازار ارز رخ نداده و تنها ارز توافقی که به طور غیر رسمی وجود داشت را به یک بازار واقعی و توافقی تبدیل کردیم. با این حال نرخ ارز نیما را مقداری افزایش دادیم که به نرخ بازار ارز توافقی نزدیک شود. به این علت اکنون یک بازار ارز توافقی واقعی وجود دارد که نرخ واقعی تر است و ما در تحول نرخ ارز هیچ دخالتی نداشتیم بلکه اراعه کننده و متقاضیان به طور توافقی ارزهای خود را خرید وفروش می‌کنند.

فرزین با اشاره به موج رسانه‌ای خارجی و شایعه ها تشکیل شده و تاثییر ان بر بازار ارز او گفت: از روز پنج شنبه که بانک مرکزی اطلاعیه بازار ارز توافقی را انتشار کرد، موج شدیدی از اخبار کاملا برنامه ریزی شده خارجی و عملیات روانی خارجی اغاز شد. برای مثال در ساعت ۱۱ شب همان روز، سی ان ان گزارش داد که پهپادهای مشکوک ایرانی در آسمان نیوجرسی مشاهده شد، فردای ان روز او گفت و گو مکانیسم ماشه نقل شد، تهدید نظامی اسرائیل رسانه‌ای شد، تهدید ترامپ از سوی وال استریت ژورنال نقل شد، شایعه شد که چین نفت ایران را به مقدار ۳۰۰ هزار بشکه کمتر خریداری کرده است و این چنین شایعه شد که چین نفت ایران را در آینده کمتر خریداری خواهد کرد که همه مطالب افترا می بود.

او همین طور گفت: به عبارتی از روزی که اظهار کردیم قرار است بازار ارز تجاری کار خود را اغاز کند، هر چند ساعت یک بار یک شایعه تازه نقل می‌شد که متاسفانه علتشد انتظارات تورمی منفی بالا رفته و از روز شنبه نرخ ارز در بازار غیر رسمی افزایش داشته باشد که کاملا برنامه ریزی شده می بود.

رئیس کل بانک مرکزی اصرار کرد: همه مطالب نقل شده همه انها عملیات روانی می بود، نه تشکیل نفت سرزمین افت اشکار کرده و نه ذخایر ارزی سرزمین افت یافته است. ما جز پنج سرزمین اول خرید طلا در جهان هستیم. این چنین یکی از بیشترین ذخایر طلا نسبت به مقدار ذخایز ارزی خود داریم و نزدیک به ۲۰ درصد ذخایر ارزی سرزمین به طلا تبدیل شده و در خزانه بانک مرکزی قرار دارد و بر پایه مجموع ذخایز ارزی، یکی از بیشترین ذخایر طلا را در اختیار داریم و از آینده نیز هیچ نگرانی نداریم. هم تشکیل نفت و هم اندوخته گذاری در حال افزایش است.

فرزین افزود: سال قبل نزدیک به ۶۵ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما اراعه شد و در سال جاری تا امروز بالای ۵۰ میلیارد دلار ارز تامین شده و پیش بینی ما این است که تا آخر سال جاری نیز از ۷۰ میلیارد دلار تامین ارزی عبور کند و علاوه بر این که توانسته‌ایم با ذخایر ارزی خود طلا بیشتری تامین کنیم، توانستیم ارز تجاری را نیز به مقدار شش درصد زیاد تر تامین کنیم و افرادی که از افزایش نرخ ارز منتفع خواهد شد تلاش می‌کنند با تشکیل شایعه ها بازار ارز را التهاب کنند.

وی اظهار کرد: اکنون در تراستی های ما هم درهم به مقدار کافی وجود دارد، هم دلار و هم یورو وجود دارد. در روزهای تازه به علت تعطیلی‌ها، اراعه ارز آنگونه که باید صورت نگرفت و با این حال در روز قبل نزدیک به ۲۲۰ میلیون دلار ارز اراعه شد.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: مزیت‌های بازار ارز تجاری به شکلی است که مبتنی بر حراج است، سیستم مچینگ و جورسازی دارد، از کوتاژ فروشی جلوگیری می‌کند، از خالی فروشی جلوگیری میکند و دیگر ناظر اتفاق‌ای همانند چای دبش نخواهیم می بود چراکه بانک‌ها به گفتن کارگزار عمل می‌کنند و دیگر فردی نمی‌تواند خالی فروشی کند. تسویه ریالی و ارزی از طریق دو بانک عامل به طور ریالی و ارزی صورت می‌گیرد و از آنجایی که سیستم جورسازی دارد هزینه جست و جو را افت می‌دهد و دیگر صادرکننده و واردکننده نیازی ندارند که به جستوجو یکدیگر بگردند و در نهایت قیمت گذاری آن دستوری نیست و بر پایه اراعه و تقاضایی که بین طرفین وجود دارد شکل میگیرد و بی شک در آینده نرخ کشف قیمت در این بازار، نرخ غالب معامله های ارزی سرزمین خواهد شد و علامت دهی بازار غیر رسمی و قاچاق از بین می‌رود.

** دغدغه رئیس جمهور معیشت مردم است

وی در ادامه با تشریح نوشته ارز ترجیحی و شایعه ها حوالی آن او گفت: متاسفانه اخیرا برخی شایعه ها در رابطه با حذف یا تحول حجم ارز ترجیحی برای سال آینده نقل شده است. نزدیک به یک ماه و نیم پیش بحثی مبنی براینکه مقدار ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، افت اشکار کند.

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: مقرر شده می بود که برای امسال ۱۵ میلیارد دلار از ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی را برای مواد غذایی و خوراکی و دارو تخصیص دهیم. مطابق برنامه ریزی‌ها مقرر شد نزدیک به ۱۱.۵ میلیارد دلار برای محصولات کشاورزی و مواد غذایی (کالاهای اساسی) باشد و نزدیک به ۳.۵ میلیارد دلار آن به دارو تخصیص یابد.

فرزین افزود: با این حال در جلسات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت نقل شد که در جهت افت کسری بودجه دولت ۱۵ میلیارد دلار به ۱۲ میلیارد دلار افت یافته و سه میلیارد دلار دیگر را با اراعه در سامانه نیما در جهت تامین بخشی از کسری بودجه دولت، اراعه شود. اما وقتی که برنامه در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با وجود رئیس جمهوری اراعه شد، دکتر پزشکیان انها گفتند که معیشت مردم با اهمیت ترین نوشته برای من است. به این علت رئیس جمهوری با افت مقدار ارز کالاهای اساسی و دارو مخالفت کردند و هم چنان بر روی ۱۵ میلیارد دلار اصرار شد و رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت دستور دادند که هم چنان باید ۱۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی تامین شود. به این علت در سال جاری هیچ تغییری در مقدار و نرخ ارز ترجیحی تشکیل نخواهد شد.

او همین طور گفت: مجددا نوشته تازه که در حال نقل شدن است در رابطه با سال آینده است. دولت اگر ببیند که تحول در نرخ کالاهای اساسی برای معیشت مردم هزینه دارد، بی شک از طریق راه حلهای دیگر کسری بودجه خود را تامین می‌کند. متاسفانه دائما به این نوشته در حال پرداخته شدن است که علتمی‌شود تجار سرزمین فروش خود را به تعویق انداخته که این نوشته خود علتبه هم خوردن بازار می‌شود. به این علت باید خبر رسانی در حوزه اقتصادی به نحوی باشد که بازارهای اقتصادی سرزمین التهاب نشود.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: متاسفانه از طریق عملیات‌های روانی ناظر صدمه به اقتصاد سرزمین هستیم و بدون این که اتفاقی رخ دهد شایعاتی تشکیل می‌شود که علتملتهب شدن بازار می‌شود.

** اصلاح نظام بانکی در دستور کار

فرزین در رابطه با نوشته برنامه‌های بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی او گفت: یکی از مشکلات نظام بانکی عدم کفایت اندوخته است. در سال قبل کفایت اندوخته بانک‌ها منفی دو درصد می بود، به عبارتی بانک به مقدار تسهیلاتی که اراعه داده، نتوانسته اندوخته ملزوم را جذب کند. امسال ۲۲۰ همت افزایش اندوخته در شبکه بانکی رخ داده است و امیدواریم بتوانیم افزایش اندوخته بانک‌ها را به ۴۰۰ همت برسانیم.

وی با اشاره به مقدار اندوخته حاضر در نظام بانکی او گفت: اکنون کل اندوخته بانکی سرزمین نزدیک به ۵۵۰ همت است و اگر بتوانیم تا ۴۰۰ همت افزایش اندوخته را محقق کنیم تفریبا اندوخته نظام بانکی به دوبرابر افزایش یافته است و با تحقق آن پیش بینی ما این است که کفایت یرمایه بانک‌ها به مثبت دو الی سه درصد برسد و مقصد‌گذاری ما این است که براس سال آینده به سمت کفایت اندوخته هشت درصدی حرکت کنیم.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: افزایش کفایت اندوخته نظام بانکی علتمی‌شود که قوت تسهیلات دهی به مقدار قابل توجهی زیاد تر شود و این چنین وام دهی بانک‌ها تبدیل افزایش تورم نمی‌شود و متعاقب آن کسب و کار بانک‌ها گسترش اشکار می‌کند. به این علت، مقرر شده که هر بانکی که کفایت اندوخته ندارد باید به سمت کفایت اندوخته هشت درصدی حرکت کند. این چنین، در سال جاری تا امروز نزدیک به ۴۳ درصد افزایش اندوخته در نظام بانکی محقق شده و امیدوار هستیم تا آخر سال بین ۷۰ تا ۸۰ درصد افزایش اندوخته محقق شود.

** پرونده بانک آینده به کجا رسید؟

فرزین در رابطه با نوشته بانک آینده او گفت: برنامه بانک مرکزی برای بانک آینده نهایی شده و هفته آینده یک جلسه اختصاصی در رابطه با بانک آینده در شورای عالی بانک‌ها برگزار می‌شود و برنامه اصلاحی مربوط به بانک آینده یک برنامه اساسی است که اجرای آن علتیک تحول اساسی در نظام بانکی خواهد شد؛ چراکه اکنون یکی از مشکلات اساسی تاثییر ناترازی بانک آینده بر روی کل نظام بانکی سرزمین است.

** گسترش صندوق‌های قرض الحسنه و تامین مالی خرد

وی با اشاره به صندوق‌های قرض الحسنه اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترن ابزارهای تامین مالی خرد در سرزمین صندوق‌های قرض الحسنه می باشند که با کمترین هزینه و بدون بروکراسی جامعه را تامین مالی می‌کند. در قانون برنامه هفتم گسترش بانک مرکزی، مکلف شده تا یک آیین نامه تازه در جهت ساماندهی صندوق‌های قرض الحسنه، ابلاغ کند. تا امروز سه هزار و ۵۰۶ صندوق شناسایی شده که ۹۶ درصد آنها صندوق‌های کوچک می باشند و اندوخته آنها زیر ۲۰۰ میلیون تومان است.

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: درآیین نامه تازه بانک مرکزی برای صندوق‌های کوچک و خرد دیگر نیازی به مجوز بانک مرکزی نیست. این صندوق‌ها طی بازه هر شش ماه تا یکسال باید گزارشی از فعالیت خود اراعه دهند. چهار درصد باقی مانده شامل صندوق‌های متوسط و بزرگ می‌شود و اندوخته شامل صندوق‌های متوسط بالای ۲.۵ میلیارد تومان و اندوخته شامل صندوق‌های بزرگ بالای ۱۰۰ میلیارد تومان است و بانک مرکزی، این صندوق‌ها را تحت پوشش و نظارت خود درآورده است و در اولین زمان آیین نامه تازه به طور دستورالعمل به تصویب هیأت هالی بانک‌ها میرسد و در چارچوب آن بانک مرکزی به صندوق‌های قرض الحسنه ورود خواهد کرد و پیش بینی ما این است که بانک مرکزی از طریق تزریق منبع های به صندوق‌ها بتواند به طور شبکه‌ای و مویرگی تامین مالی خانوارها را حمایتکند.

** نیازمند ۱۹۱ همت منبع های برای آخر صف وام ازدواج و فرزندآوری هستیم

فرزین در ادامه او گفت: امروز ۲۳ درصد از کل تسهیلات بانکی به سبد خانوار پرداخت می‌شود که در قبل ۱۳ درصد بوده است، به این علت سهم خانوارها از تسهیلات رو به افزایش است و یکی از دلایل این نوشته افزایش پرداخت وام فرزندآوری و ازدواج است. از ابتدای سال جاری تا ۲۶ آذرماه، ۱۶۴ همت وام ازدواج به ۴۹۰ هزار نفر پرداخت شده است که درصد تحقق آن بر پایه برنامه وقتی ۱۵۲ درصد است، یعنی بانک مرکزی ۵۲ درصد از برنامه تکلیفی خود این تسهیلات را زیاد تر پرداخت کرده که ناشی از تخصیص ۵۰ همتی مازاد ذخایر بانک‌ها برای پرداخت این تسهیلات است.

او گفت: مبلغ وام ازدواج برای سال آینده افزایشی نداشته اما وام فرزندآوری مقداری افزایش دارد. مطابق تکالیف قانونی بانک مرکزی تا آخر سال باید ۲۰۰ همت وام ازدواج و فرزندآوری پرداخت کند که و ۱۶۴ همت برای وام ازدواج پرداخت شده است. این چنین، ۳۵ همت وام فرزندآوری به ۴۳۵ هزار نفر پرداخت شده که حاکی از رشد دو درصدی پرداخت تسهیلات فرزند اوری است. با این حال، اکنون ۴۸۰ هزار نفر در صف وام ازدواج قرار دارند و همین مقدار نیز متقاضی در صف وام فرزندآوری قرار دارد و برای این که به صف متقاضیان جواب داده شود نیازمند ۱۹۱ همت منایع دیگر هستیم.

** امکان اتصال شبکه شتاب به کشورهای همسایه

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اتصال شبکه شتاب ایران به میر روسیه او گفت: از آنجایی که روسیه عضو بریکس است و بر پایه توافق دوطرفه شبکه شتاب ایران و میر روسیه به یکدیگر متصل شده است اما در رباطه با کشورهای همانند عراق و ترکیه این نوشته تا این مدت محقق نشده و با روسیه متفاوت است.

در رابطه با ترکیه در تلاش هستیم تا شبکه کارتی خود را به آنها متصل کنیم و زیاد تر در تلاش هستیم تا از طریق کارت‌های مخصوص مسافران این کار را انجام دهیم یقیناً تحقق آن بر مسئولیت قسمت خصوصی خواهد می بود. اما اکنون اتصال شبکه کارتی ایران به ترکیه و عراق محقق نشده است.

** بهبود شاخص‌های تورم

فرزین در رابطه با سیاست های پولی بانک مرکزی او گفت: در نوشته نرخ رشد نقدینگی به هدفگذاری خود نزدیک شده‌ایم. این که جلوی رشد پول گرفته شود مطلوب نیست. قرار می بود جلوی نرخ رشد پول گرفته شود اما با دقت به ریسک‌های سیاسی و شوک‌های سیاسی در ماه‌های تازه، نرخ رشد نقدینگی به ۲۸.۶ درصد رسید. با این حال، بانک مرکزی با اجرای عملیات بازار باز، نرخ رشد نقدینگی را افت داد و امروز این رقم به ۲۸.۱ درصد رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: این چنین، نرخ رشد پایه پولی به طور کلی بالای ۴۰ درصد می بود و امروز این نرخ به ۲۰.۴ افت یافته است، به این علت می‌توان او گفت که بانک مرکزی بر پول مسلط شده و نگرانی در این عرصه وجود ندارد. این چنین، برای این که صنعت دچار مشکل نشود، بسته ۲۵۰ همتی پشتیبانی به صنایع شامل که ۲۰۰ همت برای صنعت و ۵۰ همت برای کشاورزی تشکیل کرده‌ایم. علاوه بر این، برای صنعت نفت نیز بسته‌های ریالی و ارزی تازه نیز، تعریف شده است.

رئیس کل بانک مرکزی در آخر اظهار کرد: بانک مرکزی امیدوار است با همکاری تجار و فعالان اقتصادی برنامه‌های خود را در بازار محقق سازد. ما امروز دلواپس آینده نیستیم و بانک مرکزی با اقتدار کامل سیاست خود به اختصاصی سیاست‌های ارزی خود را در دستور کار دارد.