همه شنیده‌ایم که بین هفت تا نه ساعت خوابیدن در شب چه مقدار الزامی است. این پیشنهاد آن‌قدر تکرار شده که تقریباً همه آن را پذیرفته‌اند. حرف های می‌شود اگر کمتر از این مقدار بخوابید، گمان دارد در مختصر‌زمان و طویل مدت با مشکلاتی همانند ضعف حافظه، اختلالات متابولیک، افسردگی، زوال عقل، بیماری‌های قلبی و ضعف سیستم ایمنی روبه رو شوید.

 اما در سال‌های تازه، پژوهشگران گروه کوچکی از افراد را شناسایی کرده‌اند که به‌طور طبیعی کمتر می‌خوابند و با‌این‌حال، هیچ آسیبی نمی‌بینند. این افراد که «مختصر‌خواب‌های طبیعی» نامیده خواهد شد، از نظر ژنتیکی به‌نحوی طراحی شده‌اند که فقط با چهار تا شش ساعت خواب در شب، سرحال و سالم باشند. این کار مشخص می کند که کیفیت خواب می‌تواند مهم‌تر از کمیت آن باشد. دانشمندان امیدوارند که با مطالعه‌ی این افراد بتوانند ماهیت خواب را بهتر فهمیدن کنند.

کیفیت مهم‌تر از کمیت خواب است

لوئیس پتاچک، عصب‌شناس در دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، به ساینتیفیک‌امریکن می‌گوید: «حقیقت این است که ما تا این مدت دقیقاً نمی‌دانیم خواب چیست یا چرا به آن نیاز داریم. این قضیه شگفت‌انگیز است، به‌اختصاصی هنگامی در نظر بگیریم که انسان به‌طور متوسط یک‌سوم از زندگی خود را در خواب می‌گذراند.»

در قبل، فکر می‌شد خواب فقطً دوره‌ای برای استراحت است، همانند خاموش‌کردن کامپیوتر و آماده‌سازی‌اش برای روز سپس. توماس ادیسون خواب را «اتلاف زمان» می‌دانست و معتقد می بود بیشتر از چهار ساعت خواب ملزوم نیست. بدین ترتیب، اختراع لامپ رشته‌ای توسط او علتشد تعداد بسیاری از مردم زمان خواب خود را افت دهند. امروزه نیز تعداد زیاد بسیاری از بزرگسالان در شبانه‌روز کمتر از پنج ساعت می‌خوابند.

اما پژوهش‌های تازه نشان داده‌اند که خواب، فرآیندی پیچیده و فعال است و نمی‌توان آن را به‌سادگی مختصر کرد. در طول خواب، بدن و مغز انرژی ذخیره، سموم را دفع، ارتباطات مغزی را تنظیم و خاطرات را تثبیت می‌کنند. به این علت، افتخواب مزمن می‌تواند عواقبی جدی و جبران‌ناپذیر برای سلامتی به‌همراه داشته باشد.

مدل‌های علمی جاری زیاد تر بر پایه نظریه‌ای شکل گرفته‌اند که در دهه‌ی ۱۹۷۰ توسط الکساندر بوربلی، پژوهشگر مجارستانی سوئیسی، اراعه شد. این نظریه توضیح می‌دهد که دو سیستم جداگانه، یعنی ریتم شبانه‌روزی و هم‌ایستایی خواب، چطور با هم در تعامل می باشند تا زمان خواب و زمان خواب را تنظیم کنند. ریتم شبانه‌روزی بر پایه نشانه‌های خارجی همانند نور و تاریکی، چرخه‌ی خواب و بیداری را هدایت می‌کند، در حالی که هم‌ایستایی خواب سختی درونی خواب‌آلودگی را مدیریت می‌کند.

پتاچک توضیح می‌دهد که دانشمندان مدام می‌دانستند برخی افراد سحرخیز و برخی شب‌زنده‌دار می باشند، اما زیاد تر مردم در گروهی بین این دو دسته قرار می‌گیرند. این چنین، برخی به خواب مختصر و برخی به خواب طویل نیاز دارند. بااین‌حال، زیاد تر مردم به میانگین نزدیک‌تر می باشند. افرادی که خواب مختصر طبیعی دارند طبق معمولً به پزشک مراجعه نمی‌کنند و به همین علت کمتر شناخته‌شده بودند.

اما حالت وقتی تحول کرد که پتاچک و همکارش، یینگ هوی فو، با زنی آشنا شدند که از خواب زودهنگام خود به‌گفتن یک مشکل یاد می‌کرد. او به‌طور طبیعی در ساعات اولیه‌ی صبح بیدار می‌شد و این الگو به نوه‌هایش نیز منتقل شده می بود. بدین صورت، پژوهشگران فهمید جهش ژنتیکی مرتبط با این نوع خواب شدند. بعد از انتشار کردن یافته‌های پژوهشگران، هزاران نفر دیگر با الگوهای شبیه شناسایی شدند.