در روزهای تازه، ادعای گم شدن ۶۱ تن طلا در رسانه‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی او گفت و گو‌برانگیز شده است. در حالی که گزارش‌های رسمی از رشد بی‌سابقه واردات شمش طلا و افزایش ذخایر بانک مرکزی خبر خواهند داد، برخی فعالان رسانه‌ای مدعی می باشند که قسمت قابل توجهی از این ذخایر، به شکلی نامعلوم ناپدید شده است. اما حقیقت چیست؟ آیا سرزمین با بحران ذخایر طلا روبه رو است یا این ادعاها بر پایه سوءبرداشت از آمارها نقل شده است؟

بر پایه آمار رسمی، ایران در ۱۰ ماه نخست امسال بیشتر از ۸۱ تن شمش طلا داخل کرده است. این رقم در قیاس با زمان شبیه سال قبل، افزایش ۳۰۰ درصدی را مشخص می کند. به این ترتیب، ایران در کنار چین، هند، آمریکا و امارات، در بین پنج سرزمین نخست جهان در خرید طلا قرار گرفته است. این چنین در هشت سال تازه، ۱۹۰ تن طلا از معادن داخلی استخراج شده که به پشتوانه ذخایر سرزمین افزوده شده است.

این آمارها به روشنی مشخص می کند که ذخایر طلای سرزمین نه تنها افت نیافته، بلکه در حالت مساعد قرار دارد. اما با این وجود، ادعای گم شدن ۶۱ تن طلا از کجا نشأت گرفته است؟

ماجرای ادعای ۶۱ تن طلای ناپدید شده

ادعای گم شدن این مقدار طلا نخستین‌بار توسط یک فعال رسانه‌ای نقل شد که مدعی می بود اختلافی بین مقدار طلای داخل شده و مقدار طلای اراعه‌شده توسط بانک مرکزی وجود دارد. اما بازدید دقیق‌تر مشخص می کند که این تحلیل، مبتنی بر درنظر نگرفتن مسیرهای گوناگون ورود و نگهداری طلا در سرزمین است.

طلا در ایران تنها از طریق بانک مرکزی داخل نمی‌شود، بلکه صادرکنندگان و حتی مسافران نیز می‌توانند به‌صورت قانونی شمش طلا داخل کنند. در گزارش مذکور، مقدار طلای داخل شده توسط این دو گروه محاسبه نشده و فقطً به آماری استناد شده که مربوط به بانک مرکزی است.

علاوه بر این، بخشی از این ۶۱ تن طلا در قالب ذخایر بین‌المللی بانک مرکزی نگهداری شده و هیچ زمان به بازار اراعه نشده است. این چنین، حجم قابل توجهی از طلای وارداتی به شکل سکه و جواهرات در اختیار مردم قرار دارد و در بازار به گردش درآمده است. با این تفاسیر، تفاوت بین آمارهای گمرکی و مقدار اراعه طلا توسط بانک مرکزی امری طبیعی و قابل توضیح است.

به این علت، با نگاهی به آمارهای رسمی، روشن است که ذخایر طلای سرزمین نه‌تنها افت نیافته، بلکه در سال‌های تازه روندی صعودی داشته است. قسمت عمده‌ای از اختلاف آماری که به گفتن «طلاهای گمشده» نقل شده، ناشی از عدم فهمیدن صحیح از مسیرهای ورود و اراعه طلا در سرزمین است. از نظر دیگر، هجمه رسانه‌ای و تلاش برای القای بحران، همزمان با موضع‌گیری مقامات رژیم صهیونیستی، مشخص می کند که این ماجرا فراتر از یک اختلاف آماری بوده و به بخشی از جنگ روانی علیه ایران تبدیل شده است.