یک پژوهش با رهبری مؤسسه علوم زیستی مولکولی «سیدنی برنر» (SBIMB) در دانشگاه «ویت‌واترسرند»(Witwatersrand) در آفریقای جنوبی، به بازدید مردم آفریقا در حوزه مطالعات «میکروبیومی» پرداخته است.

به نقل از نیوزمدیکال، مطالعات «میکروبیومی» یا میکروب‌های همزیست به مطالعه همه ژن‌ها و توده سلول‌های میکروب با در نظر نگرفتن گونه آنها، مستقر در یک قسمت اختصاصی می‌پردازد.

چرا این کشف مهم است؟

سال‌ها است که اکثریت  داروها بر پایه آزمایشات در کشورهای پیشرفته ساخته خواهد شد، اما باکتری‌های روده (اجزاء کوچکی که در سیستم گوارشی زندگی می‌کنند) به کارکرد این داروها پشتیبانی می‌کنند.

این چنین مردم آفریقا دارای باکتری‌های روده کاملاً متفاوت با مردم اروپا یا آمریکا می باشند.این بدان معناست که تعداد بسیاری از داروها امکان پذیر برای بیماران آفریقایی موثر نباشند. محققان می‌گویند این یافته‌ها می‌تواند به تشکیل داروهایی مخصوص برای مردم آفریقا پشتیبانی کند.

«لویسر اینگاسیا اولوبایو»( Luicer Ingasia Olubayo)، یکی از همکاران فوق دکتری در این مطالعه در SBIMB می‌گوید: این مطالعات بسیارمهم می باشند. امکان پذیر پزشکان نیاز به تجویز داروهای گوناگون یا افزودن «پروبیوتیک» جهت درمان بیماران آفریقایی داشته باشند.

«پروبیوتیک»ها نوعی ازمواد غذایی می باشند که علاوه بر نقش تغذیه ای به علت همراه داشتن میکروارگانیسم‌های سودمند در خود، خواص سلامت‌بخشی دارند.

اکتشافی غافلگیرکننده

این تیم ازموسسه «سیدنی برنر» بیشتر از هزار گونه باکتری تازه و بیشتر از ۴۰ هزار ویروس تازه را در میکروبیوم‌های روده مردم آفریقا یافت.

اولوبایو می‌گوید: ما دستاوردهای تازه بسیاری رسیدیم. باکتری‌های خاصی که در قاره‌های دیگر نادرهستند، درآفریقا زیاد می باشند.

محققان مثالهای مدفوع هزار و هشتصد زن را از کنیا، غنا، بورکینافاسو و آفریقای جنوبی جمع آوری کردند. این مثالها با منفعت گیری از فناوری متوالی ژنتیکی برای شناسایی میکروب‌های گوناگون حاضر مورد بازدید قرار گرفتند.

امیدی تازه برای درمان ایدز

به حرف های محققان، یکی از شوق انگیزترین اکتشافات، یافتن الگوهای منحصر به فرد از باکتری‌های روده در افراد مبتلا به ایدز می بود.

اولوبایو می‌گوید: اگر این مطالعه را انجام نمی‌دادیم، موفق به کشف این شناسه میکروبی منحصر به فرد مرتبط با عفونت ایدز نمی‌شدیم.

این کشف می‌تواند به رویکردهای موثرتری برای شناسایی، نظارت و درمان ایدز در آفریقا منجر شود. این تحقیقات بزرگ‌ترین مطالعه‌ای می بود که تا بحال انجام شده است. در این مطالعه میکروبیوم‌های زنان مبتلا به ایدز بازدید شده است. فهمیدن این بیماری به تحقیقات در منطقه‌ای خاص نیاز دارد.

زندگی شهری در روبه رو زندگی روستایی

محققان دریافتند ساکنان مناطق روستایی نسبت به ساکنان شهرها باکتری‌های روده غنی‌تر و متنوع‌تری دارند. آنها این چنین دریافتند که شرکت کنندگان از مناطق شهری به علت خوردن فیبر کمتر و منفعت گیری زیاد تر از آنتی‌بیوتیک، زیاد تر فاقد یک باکتری به نام «ترپونما»(Treponema) می باشند.

«چاریسا نایدو»(Charissa Naidoo) یکی از دستیاران مدیر مؤسسه میکروبیوم آفریقا هشدار داد که باکتری‌های سودمند روده در حال ناپدید شدن می باشند، چون آفریقایی‌ها سبک زندگی شهری را در پیش گرفته‌اند و از آنتی‌بیوتیک‌های بیشتری منفعت گیری می‌کنند.

او گفت: عمل سریع همانند تغییرات در تغذیه، برای نگه داری تنوع میکروبیوم روده در دوران منفعت گیری بیشتر از حد از آنتی‌بیوتیک مورد نیاز است.

این روال می‌تواند عواقب طویل مدتی داشته باشد. این چنین علتافزایش تشکیل آلرژی‌ها، اختلالات خود ایمنی و بیماری‌های متابولیک همانند دیابت شود. با این حال، داستان به سادگی قیاس زندگی روستایی در روبه رو زندگی شهری نیست. این تیم دریافت که باکتری‌های روده حتی بین شهرهای گوناگون همانند شهرهای کنیا و آفریقای جنوبی نیز متفاوت است.

اولوبایو گفت: ما بر خلاف منفعت گیری محققان دیگر از دوگانگی روستایی- شهری، از تحول و تحول بین این جمعیت‌ها منفعت گیری کردیم.

در نتیجه نوع تغذیه محلی، عوامل محیطی و عمل های فرهنگی همه انها نقشی مهم درشکل‌دهی میکروبیوم روده ما دارند.

پر کردن جای خالی آفریقا

مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده در سال ۲۰۰۷، یک پروژه بزرگ جهانی به نام «پروژه میکروبیوم انسانی» را برای فهمیدن بهتر از میکروبیوتای دخیل در سلامت و بیماری انسان راه‌اندازی کرد.

با این حال، زیاد تر این مطالعات بر روی کشورهای پیشرفته متمرکز شده‌ و کشورهایی با درآمد پایین و متوسط ​​به شدت کمتر مورد مطالعه قرار گرفته بودند.

اولوبایو می‌گوید: اگر به نقشه جهان نگاه کنید و تعداد مطالعات انجام شده در کشورها را در نظر بگیرید، در نهایت ناظر خواهید می بود که جای آفریقا خالی می‌ماند، به این علت ما خوشحالیم که می‌توانیم آفریقا را نیز به این نقشه اضافه کنیم.

بنا بر حرف های محققان، آنها در حال گسترش کار خود جهت مطالعه بر روی ربط بین باکتری‌های روده و دیگر مسائل بهداشتی همانند مشکلات خواب، یائسگی و بیماری‌های مغزی می باشند.

به حرف های نایدو از مؤسسه میکروبیوم آفریقا، با دقت به تأثیر گسترده بیماری سل در آفریقای جنوبی و کشورهای همسایه، تحقیقات آتی باید بر روی این بیماری متمرکز شود.

«جرولن نایدو»( Jerolen Naidoo) محقق ارشد مهندسی زیستی و ژنگان‌شناسی یکپارچه در شورای تحقیقات علم و صنعت می‌گوید: این نخستین مطالعه اداره شده توسط آفریقا در مقیاس بزرگ، در نوع خود است. تمرکز این مطالعه تنها بر روی مردم آفریقاست. این یافته‌ها با شناختن مقیاس تنوع زیستی تازه در میکروبیوم‌های مردم آفریقا، به نقطه عطفی برای میکروبیوم انسانی این قاره تبدیل شد. این گوناگونی نیاز به اراعه بهتری در منبع های جهانی و پایگاه‌های داده مرجع دارد.

این مطالعه در مجله Nature انتشار شده است.