محققان در این پژوهش بر تأثیر محیط زندگی و استرس‌های ناشی از آن بر سلامت بیولوژیکی کودکان پافشاری دارند.

بر پایه گزارش گاردین، محققان امپریال کالج لندن دریافتند شرایط اقتصادی خانواده می‌تواند به‌طور مستقیم بر شدت پیری بیولوژیکی کودکان تأثیر بگذارد. این پژوهش که بر روی داده‌های هزار و ۱۶۰ کودک اروپایی ۶ تا ۱۱ ساله انجام شده، ربط راحتی را بین سطح رفاه خانواده و یک نشانگر سلولی مهم پیری به نام «تلومر» مشخص می کند.

چرا کودکان فقیر سریع تر پیر خواهد شد؟

در ابتدا باید با تلومرها آشنا بشویم. تلومرها ساختارهای محافظی در انتهای کروموزوم‌ها می باشند که از یکپارچگی DNA محافظت می‌کنند و طول آنها با افزایش سن به‌طور طبیعی مختصر می‌شود. مختصر‌ترشدن تلومرها با فرایند پیری و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مرتبط است.

در این مطالعه، محققان با مثالگیری از خون کودکان طول تلومرها را در گلبول‌های سفید آنها اندازه‌گیری و این چنین سطح هورمون استرس، یعنی کورتیزول را از طریق نمونه ادرار تجزیه‌وتحلیل کردند. کودکان بر پایه شاخص‌های بین‌المللی رفاه خانواده (همانند داشتن اتاق شخصی و تعداد خودروهای خانواده) به ۳ گروه با تمکن مالی بالا، متوسط و پایین تقسیم شدند.

پیری در کودکان فقیر

محققان به یافته‌های دلواپس‌کننده‌ای رسیدند؛ کودکان گروه با تمکن مالی بالا، به‌طور متوسط تلومرهایی ۵ درصد بلندتر از کودکان گروه با تمکن مالی پایین داشتند. دکتر «الیور رابینسون»، نویسنده ارشد این مطالعه، این تفاوت را معادل تقریباً ۱۰ سال پیری زیاد تر در سطح سلولی برای کودکان کم‌برخوردار توصیف کرد.

این چنین به حرف های محققان دختران به‌طور متوسط تلومرهایی ۵.۶ درصد بلندتر از پسران داشتند. این چنین کودکانی با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر، تلومرهای مختصر‌تری داشتند. علاوه‌براین، سطح کورتیزول در کودکان گروه‌های با تمکن مالی متوسط و بالا، بین ۱۵.۲ تا ۲۲.۸ درصد کمتر از کودکانی می بود که در گروه کم‌برخوردار قرار داشتند.

یقیناً محققان پافشاری می‌کنند که این یافته‌ها به معنی ربط بین ثروت و «کیفیت» ژن‌ها نیست، بلکه نشان‌دهنده تأثیر غیرمستقیم محیط زندگی و استرس‌های ناشی از آن بر سلامت بیولوژیکی است. محققان می‌گویند:

«ما می‌دانیم که قرار گرفتن مزمن در معرض استرس علتفرسودگی بیولوژیکی بدن می‌شود. امکان پذیر کودکان خانواده‌های کم‌برخوردار استرس روانی-اجتماعی بیشتری را توانایی کنند؛ برای مثالً به علت اشتراک اتاق خواب با دیگر اعضای خانواده یا نداشتن منبع های کافی برای تحصیل، همانند دسترسی به کامپیوتر دچار استرس بشوند.»

باید به این مسئله نیز دقت بکنیم که این مطالعه خانواده‌های در فقر مطلق را شامل نمی‌شود، بااین‌حال بر لزوم دقت به سیاست‌های حمایتی برای افت نابرابری‌های اقتصادی و تأثیرات آن بر سلامت نسل آینده پافشاری دارد.

یافته‌های این پژوهش در ژورنال Lancet انتشار شده است.