محمد رسول‌اف، کارگردان ایرانی و عضو هیات داوران هشتاد و دومین جشنواره ونیز روز شنبه با وجود در اختتامیه این جشنواره و مطلب آقای بیضایی را قرائت کرد.

آقای بیضایی در مطلب خود او گفت: «درست چهل سال از فیلمبرداری “باشو، غریبه کوچک” در شمال و جنوب ایران می‌گذرد. تابستان گرمی می بود، همانند همین روزها و هر حرفی که در آن روزها جنگ را نمی‌ستود به تهدید و قویا ممنوع می بود. ولی آیا پناه دادن به یک کودک مهاجر جنگ‌زده هم ممنوع می بود؟ با این فیلم همکاران ریشه کار مرا در کانون زدند. فیلم نزدیک به چهار سال کنار گذاشته شد، ولی امروز سپس از چهل سال با کمال فروتنی به همه قربانیان آن جنگ هشت‌ساله بی‌معنی درود می‌فرستم و نفرین می‌ماندم به همه سودبران هر جنگی.»

آقای رسول‌اف در معارفه آقای بیضایی او گفت: «دامنه فعالیت‌های بهرام بیضایی به سینما محدود نمی‌شود. او هنرمند، پژوهشگر و اندیشمندی است که با وجود سانسور و محدودیت‌های شدید آثاری را خلق کرد که امروز قسمت مهمی از گنجینه فرهنگ و هنر معاصر ایران است.»

باشو، غریبه کوچک

«باشو، غریبه کوچک» داستان پسرک جنوبی به نام «باشو» با بازی «عدنان عفراویان» است که در جریان جنگ ایران و عراق خانه و خانواده‌اش را از دست می‌دهد و خود را به بار کامیونی می‌اندازد و سر از گیلان در می‌آورد.

در گیلان با زنی به نام نایی با بازی «سوسن تسلیمی» آشنا می‌شود که در غیاب شوهرش با دو فرزند خردسالش زندگی و مزرعه را می‌چرخاند.

باشو در ابتدا به علت ظاهر و زبان متفاوت کاملا غریبه است، اما نایی کم‌کم او را می‌پذیرد، به او آب و نان می‌دهد و تلاش می‌کند که زبانش را بفهمد. اما باشو عربی سخن می‌زند و زبانش برای نایی قابل فهمیدن نیست. گویش محلی نایی هم برای باشو غریب است. با این حال در طول فیلم باشو کم‌کم جای خود را در زندگی نایی و فرزندانش اشکار می‌کند، گیلکی می‌آموزد و در کارهای خانه و مزرعه پشتیبانی می‌کند.

این فیلم که یکی از با اهمیت ترین آثار سینمای ایران است با نمایش تضاد فرهنگی، در نهایت مطلب وحدت و همزیستی در دل ایران چندقومیتی را منتقل می‌کند.

«باشو، غریبه کوچک» در سال ۱۳۶۴ ساخته شد، اما تا سال ۱۳۶۸ اجازه نمایش نگرفت. این فیلم آخرین تاثییر بهرام بیضایی برای «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» می بود. او پیش‌تر فیلم‌های «عمو سیبیلو» و «سفر» را برای کانون ساخته می بود.

آقای بیضایی در طول فعالیت خود در ایران به رغم سانسور گسترده، نمایش‌ها و فیلم‌های تعداد بسیاری ساخت که از آثار مهم هنر نمایشی ایران به شمار می‌روال. آخرین تاثییر او در ایران فیلم «هنگامی همه خوابیم» می بود که در سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) بر پرده سینما رفت.

بهرام بیضایی در سال ۲۰۱۰ به آمریکا مهاجرت کرد و به گفتن استاد مدعو در دانشگاه استنفورد مشغول تدریس شد.

آخرین تاثییر آقای بیضایی نمایش «داش‌آکل به حرف های مرجان» است که در تابستان سال جاری در برکلی کالیفرنیا روی صحنه رفت.

درخشش سینمای ایران در جشنواره ونیز

بهرام بیضایی تنها کارگردان ایرانی نبوده است که در اختتامیه جشنواره ونیز مورد تقدیر قرار گرفت.

نگار متولی، کارگردان ایرانی که با انیمیشن «کمتر از پنج گرم زعفران» که از سرزمین فرانسه در این جشنواره شرکت کرده می بود، در قسمت فراگیر جایزه اختصاصی هیات داوران را کسب کرد.