اسکیزوتایپال را در گروه اختلالات شخصیتی قرار خواهند داد. برخی متخصصان هم آن را در طیف اسکیزوفرنی قرار خواهند داد. این گروه از بیماران تحت تاثییر تفکرات انحرافی همانند خرافات، توهمات بیمارگونه، باور به جادوگری و … قرار دارند و شناخت و توانایی آنها از محیط حوالی خود مبتنی بر حقیقت نیست.
در واقع این افراد تفاسیر خاصی از وقایع دارند. برخی از آنها اعتقاد دارند که دارای قوت‌های خاص ماوراءالطبیعه بوده و توانایی پیش‌گویی و کنترل دیگران را دارند و حتی می‌توانند از وقوع اتفاقات جلوگیری کنند.
پریشانی در تفکر و گفتار در این نوع اختلال نسبت به دیگر اختلالات شخصیت زیاد تر است تا جایی که بعضی اوقات کلمات و جملات آنها برای دیگران عاری از معنی و مفهوم است.
سردرگمی و تحریف در خودپنداره اساسی بیمار یکی از با اهمیت ترین ویژگی‌های این بیماری است.
به این معنی که فرد مبتلا به اسکیزوتایپی فاقد خودفرمانی و فاقد معیارهای اشکار برای برسی حرکت خود است. اختلال در فهمیدن خودپنداره و انگیزش خود و مخدوش شدن شناخت انگیزه‌ها و رفتارهای دیگران مساله‌ایست که زندگی این گروه از بیماران را به شدت تحت تاثییر خود قرار می‌دهد.
حرکت شگفت و غریب اسکیزوتایپال‌ها
دیگران حرکت مبتلایان به این اختلال را شگفت و غیرعادی توصیف می‌کنند. آنها دائما با دیگران دچار سوءتفاهم خواهد شد یا در خود حس پریشانی می‌کنند.
آنها غالبا به علت عدم فهمیدن مناسب از حرکت دیگران و ناتوانی در ابراز عکس العمل‌های مناسب ترجیح خواهند داد از سایرین فاصله بگیرند، این گروه از بیماران به علت ناتوانی در مطمعن به دیگران نمی توانند با غریبه‌ها روابط صمیمی برقرار کنند.
این افراد از نظر عاطفی رشد چندانی ندارند و اگر ناچار به برقراری ربط با فردی شوند دچار اضطراب و استرس خواهد شد. متخصصان می‌گویند ابتلا به افسردگی و تمایل به سوءمصرف مواد مخدر در بین این گروه از بیماران زیاد بالاست چنانکه بیشتر از نیمی از اسکیزوتایپال‌ها از افسردگی رنج می‌برند.
این بیماران به لحاظ ظاهری نیز غیرعادی و آشفته‌اندو لباس‌های ناموزون یا ناپاکیزه می‌پوشند. آنها توانایی برقراری تماس چشمی با دیگران را ندارند و بر این باورند که سایرین تصمیم آزار آنان را دارند.
مبتلایان به این اختلال شخصیت از بیماری خود آگاهی نداشته و فکر می‌کنند که دیگران مشکل دارند. ابتلا به اسکیزوتایپال طبق معمول فرد را در خطر ابتلا به دیگر اختلالات روانی همانند افسردگی حاد، عمل به خودکشی، اختلالات اضطرابی، دیگر اختلال‌های شخصیت و اعتیاد قرار می‌دهد.
زیاد تر اسکیزوتایپال‌ها مَردند
آمار دقیقی از از مقدار شیوع اختلال اسکیزوتایپال وجود ندارد با این حال برخی مطالعات حکایت از آن دارند که نزدیک به ۳ درصد از جمعیت به این اختلال دچار می باشند و شیوع این اختلال در بین مردان اندکی بیشتر از زنان است.
مقدار وقوع این اختلال این چنین در بین دوقلو‌های تک تخمکی ۳۳ درصد و در دوتخمکی‌های ۴ درصد است مساله‌ای که مشخص می کند ژنتیک عاملی مهم در ابراز این اختلال است.
علائم ابتلا به اسکیزوتایپال
– حرکت و تفکر شگفت
– باورها و باورها غیرعادی همانند افکار خرافی یا تعصبات شدید مذهبی
– استرس و ناراحتی در موقعیت‌های اجتماعی
– نقص در احساسات یا جواب‌های احساسی نامناسب
– سخن زدن نامفهوم و مبهم
– پارانویا یا توهم شدید
– بی‌اعتمادی به دیگران
– انزوا طلبی و تمایل به زندگی در تنهایی
– افتدوستان صمیمی
– اضطراب شدید اجتماعی
– تفسیرهای نادرست از وقایع
اسکیزوتایپال چطور درمان می‌بشود؟
درمان مهم و متداول این اختلال هم همانند دیگر اختلال‌های مرتبط با شخصیت روان‌درمانی است. در روان‌درمانی به بیمار پشتیبانی می‌بشود که سبک‌های تعاملی خود، انتظارات، عادات، تفکر و حرکت خود را تحول دهند.
این چنین در جلسات درمانی بیمار کم کم نسبت به تحریف حقیقت توسط خود آگاهی اشکار می‌کند. منفعت گیری از راه حلهای درمان شناختی رفتاری، درمان حمایتی، گفتار درمانی، خانواده درمانی و دارو درمانی از جمله راه حلهایی می باشند که در روان درمانی این گروه از بیماران مورد منفعت گیری قرار می‌گیرد.
